Czym są przekaźniki i kiedy się je wykorzystuje?
Czym jest przekaźnik samochodowy i jakie są jego rodzaje?
Przekaźnik samochodowy to urządzenie elektromagnetyczne umożliwiające przesyłanie sygnału elektrycznego bądź przepływ prądu o dużym natężeniu z akumulatora do odbiornika – np. do świateł mijania, kierunkowskazów czy innych urządzeń wykonawczych. W zależności od napięcia zasilającego instalację elektryczną pojazdu przekaźniki występują w dwóch formach: 12 V i 24 V. Dzielą się także ze względu na natężenie prądu: 30 A, 40 A, 60 A i 70 A. Pierwszy typ przekaźników 12 V występuje w samochodach osobowych oraz dostawczych o DMC do 3,5 tony. Natomiast element 23 V dedykowany jest pojazdom ciężarowym i autobusom, których masa przewyższa 3,5 tony. Dodatkowo te niewielkie elementy różnią się między sobą rodzajem obudowy, maksymalnym prądem, jaki są w stanie przewodzić, sposobem montażu czy ilością styków (np. 3 PIN, 4 PIN, 5 PIN i inne).
Najczęściej możemy spotkać się z przekaźnikami:
• blokowymi – instalowane są w blokach przekaźnikowych, które składają się z kilku przekaźników znajdujących się w jednej obudowie.
• wtykanymi – występują w gniazdach przekaźnikowych, które możemy znaleźć w skrzynce bezpieczników bądź w konkretnym miejscu w pojeździe.
• miniaturowymi – niewielkie urządzenia instalowane na płytce drukowanej czy w gniazdach na przekaźnik.
Przykłady przekaźników w pojeździe
Przekaźniki mają bardzo szerokie zastosowanie w instalacjach elektrycznych pojazdów. Oprócz stosowania ich do przełączania zróżnicowanych urządzeń elektrycznych umieszczonych w samochodzie, wykorzystywane są również do zabezpieczania przewodów oraz sprzętów przed przeciążeniem.
Przekaźnik świateł umożliwia załączanie lamp pojazdu przy udziale sygnału elektrycznego z kluczyka bądź innego urządzenia – np. świateł mijania, drogowych, przeciwmgłowych, kierunkowskazów czy stop. Zadaniem przekaźnika wentylatora chłodnicy jest włączanie wentylatora chłodnicy auta w momencie, gdy temperatura silnika osiągnie daną wartość. Praca przekaźnika rozrusznika polega na uruchamianiu rozrusznika pojazdu przy pomocy sygnału elektrycznego z kluczyka lub innego urządzenia. Przekaźnik elektryczny szyb umożliwia zdalne otwieranie szyb oraz ich zamykanie dzięki sygnałowi elektrycznemu z kluczyka bądź innego urządzenia. Przekaźnik zapłonu odpowiada za załączanie zapłonu auta przy udziale sygnału elektrycznego pochodzącego z kluczyka lub innego urządzenia.
Działanie przekaźników samochodowych polega na sterowaniu ich poprzez napięcie elektryczne o niskim poziomie. Dostarczane jest ono do akcesorium dzięki przełącznikowi bądź modułowi elektronicznemu, który znajduje się w pojeździe. Podczas aktywacji przełącznika czy modułu elektronicznego przesyłane jest napięcie do przekaźnika, które powoduje przemianę napięcia wyjściowego na wyższy poziom, pozwalający na zasilanie urządzeń.
Rodzaje styków w przekaźnikach samochodowych
W zależności od modelu oraz producenta, przekaźniki w pojeździe mogą posiadać różne rodzaje styków – mogą być to np.:
• Styki bezpośrednie – styki bezpośrednio połączone z uzwojeniem w przekaźniku. Zazwyczaj spotkać je możemy w elementach o zmniejszonej mocy.
• Styki pośrednie – styki połączone z uzwojeniem przekaźnika przy udziale dodatkowego przełącznika. Stosowane są w przekaźnikach o większej mocy.
• Styki normalne zamknięte (NC) i normalne otwarte (NO) – bywają zamknięte lub otwarte. Wykorzystywane natomiast w przekaźnikach o mniejszej mocy.